Haluks, określany również mianem palucha koślawego, to schorzenie polegające na wadliwym ustawieniu dużego palca stopy w wyniku zmian w ustawieniu kości śródstopia. Zmiany te są łatwo zauważalne – paluch przemieszcza się w kierunku sąsiadującego palca, często na niego nachodząc. Deformacja postępuje, towarzyszy jej zapalenie w obrębie zniekształconego stawu oraz ucisk po założeniu butów, co powoduje dolegliwości bólowe, a także obrzęk. Z czasem może dojść do wystąpienia zaburzeń chodu i utrudnień w normalnym poruszaniu się. Problematyczne staje się także dopasowanie obuwia. 

Przyczyny powstawania haluksów

Wśród przyczyn powstawania haluksów można wymienić dwa czynniki: uwarunkowania genetyczne oraz czynniki zewnętrzne. 

Uwarunkowania genetyczne

Uwarunkowania genetyczne objawiają się predyspozycjami do powstawania haluksów w budowie stopy. Są to przede wszystkim nieprawidłowe ustawienie kości śródstopia, nietypowy kształt stawu śródstopno-palcowego oraz paluch dłuższy od drugiego palca stopy. 

Czynniki zewnętrzne 

Czynniki zewnętrzne uznawane są za główną przyczynę powstawania haluksów. Wśród nich za najbardziej szkodliwe uznaje się noszenie źle dopasowanego obuwia oraz butów na wysokim obcasie, które powodują przeniesienie ciężaru ciała na przednią część stopy i pojawianie się sprzyjającemu powstawaniu haluksów płaskostopia poprzecznego. Niezwykle szkodliwe są także wszystkie buty zwężające się, powodujące nienaturalne ułożenie i ściśnięcie palców prowadzące do stopniowego odchylania palucha. Wśród innych czynników zewnętrznych zwiększających ryzyko palucha koślawego można wymienić także otyłość oraz pracę wykonywaną na stojąco. 

Jak zapobiegać powstawaniu haluksów?

By zapobiegać powstawaniu haluksów, należy przede wszystkim odpowiednio zadbać o zdrowie stóp. Najważniejsze jest bez wątpienia dobranie właściwego obuwia, które nie powoduje nadmiernego ucisku palców. Buty powinny być ponadto dopasowane do kształtu stopy, aby możliwe było równomierne rozłożenie ciężaru ciała. Wskazane jest także unikanie noszenia obuwia na wysokim obcasie i wszystkich modeli z wąskimi noskami. W zapobieganiu powstawania haluksów pomocne mogą okazać się również specjalistyczne wkładki ortopedyczne, a także wykonywanie regularnych ćwiczeń rozciągających i wzmacniających stopy. 

Co zrobić w sytuacji pojawienia się haluksów?

W sytuacji pojawienia się haluksów należy natychmiast podjąć kroki niezbędne do zminimalizowania tempa nasilania się deformacji stopy. W tym celu opracowane zostały różnorodne metody. 

Maści na haluksy

Maści na haluksy mają na celu łagodzenie procesów zapalnych w stawach i zmniejszanie dolegliwości bólowych.

Plastry na haluksy 

Plastry umieszcza się na wypukłości powstałej w wyniku pojawienia się haluksa w celu ochrony przed otarciami i uśmierzenia bólu. 

Osłony na haluksy

Osłony silikonowe chronią stopę przed otarciami i uciskiem, korygując przy tym ustawienie palców. 

Separatory 

Separatory w postaci klinów do umieszczania między palcami przywracają prawidłowe ustawienie stopy, zmniejszając dolegliwości bólowe. Są wykorzystywane przede wszystkim w pierwszych stadiach rozwoju haluksów. 

Ortezy korekcyjne

Ortezy korygują ustawienie palucha, zapobiegając przy tym pogłębianiu się deformacji. 

Wkładki do butów 

Wkładki do butów mają na celu spowolnienie rozwoju deformacji poprzez wpływanie na prawidłowe rozłożenie masy ciała oraz nacisku na stopę.

Wraz z wymienionymi metodami walki z haluksami lekarze często zalecają stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych uśmierzających ból. W sytuacji, gdy schorzenie nadal się rozwija, utrudniając normalne funkcjonowanie, a dolegliwości bólowe nie ustępują, konieczne jest przeprowadzenie operacji. Zabieg ten, gdy haluksy nie są mocno rozwinięte, polega na korekcji torebki stawowej i ścięgien. W sytuacji, w której schorzenie jest zaawansowane, konieczna jest ingerencja w szkielet kostny stopy, co stanowi metodę inwazyjną i wymagającą długotrwałej rehabilitacji. 

Ortopeda – Opole 

Tworzenie się haluksów jest procesem długotrwałym, a pierwsze objawy tego schorzenia są często bagatelizowane. By nie dopuścić do rozwoju deformacji, warto bacznie obserwować swoje stopy i udać się do ortopedy lub podologa niezwłocznie po zauważeniu nieprawidłowości. Pacjenci, którzy zmagają się z problemem haluksów i potrzebują wizyty u ortopedy w Opolu mogą skorzystać z wizyty w gabinecie ortopedycznym w Medin Klinice, gdzie uzyskają fachową pomoc. Dzięki konsultacji ze specjalistą możliwe jest wdrożenie właściwego leczenia dające szansę na poradzenie sobie z problemem bez konieczności uciekania się do inwazyjnych metod.