Filtry w okularach przeciwsłonecznych są niezbędne dla prawidłowej ochrony oczu przed szkodliwym promieniowaniem UVA i UVB. Zastosowanie filtrów w bardzo słoneczne dni (także zimą) jest niezbędne nie tylko dla osób ze stwierdzonymi wadami wzroku, chorobami oczu czy zwiększoną czułością na światło, ale wszystkich którzy chcą zabezpieczyć się przed przykrymi konsekwencjami. Uczucie pieczenia, swędzenia, łzawienia, czy piasku pod oczami to tylko niektóre z reakcji oczu na nadmierną ekspozycję na słońce – w dalszej perspektywie brak odpowiedniej ochrony oczu może przyczynić się nawet do rozwoju zaćmy. Jak jednak dobrać odpowiednie filtry w okularach przeciwsłonecznych i na co zwrócić uwagę podczas ich zakupu?

Rodzaje filtrów UV – jakie okulary przeciwsłoneczne wybrać?

Nie każde okulary z przyciemnianymi szkłami powinny być nazywane okularami przeciwsłonecznymi – te najtańsze, dostępne często na straganach czy jako gadżety promocyjne dla firm są w praktyce jedynie przyciemnionym kawałkiem plastiku, który w żaden sposób nie zabezpieczy oka przed szkodliwym działaniem promieniowania UV. Najważniejszym elementem dobrych okularów przeciwsłonecznych muszą być odpowiednie filtry, o których stosowaniu można być pewnym jedynie w przypadku sprawdzonych marek.

Aby zapewnić najwyższy poziom ochrony i mieć pewność, że są zabezpieczone przed każdym rodzajem promieniowania UV, warto postawić na okulary oznaczone symbolem filtra UV 400. W jego obrębie, zgodnie z klasyfikacją europejskiej normy EN ISO 12312-1 wyróżnia się pięć kategorii filtrów określających poziom przepuszczalności światła. Kategorii tych nie należy mylić z samymi właściwościami ochronnymi okularów – jedynie soczewki z filtrem UV 400 mogą zapewnić pełną blokadę zarówno UVA, jak i UVB.

• Filtr UV 400 – Kategoria 0 – Przepuszcza od 80 do 100% światła, dzięki czemu gwarantuje dobrą widoczność w dni pochmurne. Soczewki w kategorii 0 są najczęściej przeźroczyste lub jedynie delikatnie przydymione, co nie oznacza że nie zabezpieczają oka przed promieniowaniem UV. Rozwiązanie takie stosuje się najczęściej w okularach dla sportowców, okularach korekcyjnych, a także w okularach z soczewkami kolorowymi, które mają pełnić funkcję modnego dodatku, a nie koniecznie wspomagać widzenie w ostrym oświetleniu.
• Filtr UV 400 – Kategoria  1 – Przepuszcza od 43 do 80% światła i podobnie jak w przypadku kategorii 0, soczewki są tu jedynie delikatnie przyciemnione, najczęściej koloru żółtego lub bursztynowego. Modele w kategorii 1 sprawdzą się doskonale w w pochmurne dni bądź przy słabym oświetleniu.
• Filtr UV 400 – Kategoria 2 – Przepuszcza od 18 do 43% światła, ale w dalszym ciągu zachowuje wysoką przejrzystość soczewki i pozwala na zastosowane jej w okularach dedykowanych dla sportowców czy na mniej słoneczne dni. Okulary w kategorii 2 sprawdzą się dobrze zimą oraz podczas jazdy na rowerze.
• Filtr UV 400 – Kategoria 3 – Przepuszcza od 8 do 18% światła, co okazuje się szczególnie przydatne latem. To zdecydowanie najbardziej uniwersalna i najczęściej spotykana kategoria okularów przeciwsłonecznych pozwalająca na stosowanie właściwie każdego koloru soczewki, wykorzystywanie okularów podczas jazdy samochodem i bezpieczne poruszanie się zarówno po mieście i plaży, jak i mocno rozświetlonym przez odbijające się promienie słońca stoku narciarskim.
• Filtr UV 400 – Kategoria 4 – Przepuszcza od 3 do 8% światła i jest zwykle wykorzystywana w okularach dla profesjonalnych alpinistów i sportowców, którzy spędzają długie godziny narażeni na kontakt z bardzo rażącym światłem słonecznym. Okulary te są zbyt ciemne, by korzystać z nich np. podczas prowadzenia samochodu, jednak sprawdzą się doskonale jeśli chcemy odpoczywać w nich na plaży czy uczyć się jazdy na nartach.

Czy kolor szkieł w okularach przeciwsłonecznych ma znaczenie?

Wybór odpowiednich okularów przeciwsłonecznych z filtrem powinien bazować przede wszystkim na powyższej kwalifikacji, w której poruszona została częściowo kwestia koloru soczewek okularów. W praktyce kolor soczewki nie ma jednak bezpośredniego związku z zastosowanymi filtrami UV, czego dowodem jest istnienie kategorii 0 – choć soczewki mogą tu być przeźroczyste, okulary w dalszym ciągu chronią oczy przed szkodliwym działaniem promieniowania. Nie można powiedzieć jednak, że kolor soczewki nie ma znaczenia – jego odpowiednie dobranie pozwoli poprawić kontrast widzenia w ostrym świetle. Przykładowo, brązowe soczewki zmniejszają napięcie oka podczas bardzo słonecznych dni, soczewki szare nie przekłamują odbierania barw, a soczewki żółte rozjaśniają obraz po zmierzchu czy w dni pochmurne. Okulary przeciwsłoneczne to nie tylko modny dodatek, ale przede wszystkim najlepsza profilaktyka dal zdrowia oczu. Warto zadbać o nią nawet wtedy, gdy słońce chowa się za chmurami.